Wikinews

2019-02-11: Kognitywistyka: przedstawiciele ryb z gatunku wargatek sanitarnik potrafią rozpoznać się w lustrze

poniedziałek, 11 lutego 2019

Naukowcy z Osaka City University oraz z należącego do Towarzystwa Maxa Plancka Max-Planck-Institut für Ornithologie przebadali ryby z gatunku wargatek sanitarnik (Labroides dimidiatus) za pomocą testu lustra. Zauważono, że część ryb przechodziła wszystkie fazy testu, co może świadczyć o pewnej postaci świadomości własnego ciała u tych organizmów. Badacze wskazują ponadto na konieczność dopracowania samej metody, aby określić, na ile jest ona właściwa do badania zagadnienia samoświadomości.

Nauka

Ryby z gatunku Labroides dimidiatus zostały wybrane do badania z tego względu, że nalezą do organizmów czyszczących inne gatunki z pasożytów, co oznacza, że mogłyby one zwracać szczególną uwagę na występowanie pasożyta także u siebie. Badanie prowadzono w kilku etapach. W pierwszym wprowadzono lustro i obserwowano reakcje ryb na ich odbicie. Podobnie jak w przypadku innych gatunków początkowo pojawiały się zachowania agresywne, które po kilku dniach mijały. Zastępowane były one zachowaniami specyficznymi nieobserwowanymi w naturze, jak np. pływanie grzbietem do dołu. W kolejnej fazie osobniki przyglądały się sobie w lustrze.

Części ryb wszczepiono pod skórę na głowie kolorowe i przezroczyste elastomery, co rozpoczynało właściwy etap badań. Osobniki z przezroczystym ciałem obcym nie zmieniły pod wpływem tego czynnika swojego zachowania. Natomiast, gdy był on zabarwiony, ryby ustawiały się w lustrze w taki sposób, aby lepiej dostrzec obiekt, a następnie pocierały o kamień częścią ciała, w której był on wszczepiony, co może świadczyć o chęci pozbycia się go z własnego ciała. Wszczepienie kolorowego elementu było odpowiednikiem namalowania go na ciałach np. ssaków, które wcześniej poddawano testom lustra. Modyfikacja metody wynikała z odmiennego środowiska (wody). Ponieważ wszczepiony element mógł też być odczuwany przez ryby i wpływać na ich zachowania, poza elementem kolorowym kontrolnie innym rybom wszczepiano przezroczysty elastomer.

Badacze zauważają, że wyniki eksperymentu można interpretować trojako: 1) przejście testu nie musi oznaczać nakierowania uwagi na siebie; 2) przejście testu lustra oznacza, że przechodzące go organizmy są samoświadome; 3) organizmy kierują uwagę na siebie, ale nie są samoświadome. Autorzy badania skłonni są do uznania trzeciej interpretacji, konkludując, że samoobserwacja wymaga świadomości ciała, ale nie jest do tego potrzebna ani teoria umysłu, ani samoświadomość.

Poproszony o komentarz prymatolog Frans de Waal prowadzący badania dotyczące samoświadomości człowiekowatych zwrócił uwagę, że na zagadnienie to można spojrzeć z punktu widzenia gradualizmu. Samoświadomość nie musi pojawiać się nagle, ale może się rozwijać etapami. Badany przypadek jest dla niego odpowiednikiem świadomości u małp, ale nie u małp człekokształtnych.

Źródła

edytuj
Źródło: „https://pl.wikinews.org/w/index.php?title=2019-02-11:_Kognitywistyka:_przedstawiciele_ryb_z_gatunku_wargatek_sanitarnik_potrafią_rozpoznać_się_w_lustrze&oldid=284202”