Wikinews

2010-08-28: Będziemy mieli w kulturze sytuację podobną do średniowiecznej – wywiad z Umbertem Eco: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
c.d. tłumaczenia
c.d. tłumaczenia
Linia 99:
{{pyt|Aubrey}}''To bardzo ciekawe, kiedy te kontrolowane społeczności (pochodzące ze ściśle określonych instytucji i sankcjonowane przez nie) nie mają hierarchii ani szefa, lecz same się kontrolują. Np. myślałem o projekcie społeczności italianistów, który jest finansowany przez instytucje, a mimo to umożliwia społeczności samokontrolowanie się. Czy pana zdaniem również społeczności akademickie mogą same się organizować?''
 
'''Eco''': Przypominam sobie konferencję w Bolonii, z udziałem specjalistów od krytyki tekstu, poświęconą głównie projektom cyfrowym w dziedzinie nauk humanistycznych oraz środowiskom i funkcjonalnościom służącym badaniom nad tekstami. Bez wątpienia to była społeczność bez kierownictwa, samokontrolująca się. Ale "bez kierownictwa" to frazes, bo w społecznościach naukowych, które same się legitymizują, zawsze jest ktoś z większym autorytetem: jeśli ważny filolog zaproponuje jakąś interpretację, inni pójdą za nim. Dlatego współpraca on-line w ramach projektów naukowych nie jest tym samym co Wikipedia.
'''Eco''': I recall a conference in Bologna, about ecdotic studies, that was dedicated mainly to digital humanities projects and text research environments and functionalities.
Evidently, this was an headless community, auto-controlled and headless. But "headless" is a phrase:
because in scientific communities which self-legitimate there's always someone who gains more authority: if an important philologist propose an interpretation, the others will follow.
 
Therefore [online collaboration within scholar projects] it is not the same thing of Wikipedia.
 
=== ===
{{pyt|Aubrey}}''A więc to, że istnieją społeczności mniej i bardziej zorganizowane, sprowadza pan to do kwestii ograniczeń. Różnica polega na tym, że społeczność wikipedystów obejmuje zarówno profesorów uniwersyteckich, jak i nastolatków.''}}
{{W@H Domanda|''So you make it a question of ''limits'', that communities more organized and communities less organized exist. The difference of a wikipedian community is to have both univeristy professors and teenagers inside.''}}
 
'''Eco''': Let'sWeźmy takeprzykład as example the magazinemagazynu ''[[w:pl:Nature|Nature]]''. InW theświecie scientific worldnaukowym, ifjeśli aartykuł paperukazuje appearessię onw ''Nature'' - wheregdzie aobowiązuje ''[[w:peersystem review|peerrecenzji review]]''i hasdokładna beenkontrola carried- outjest anduważany there'sza a wide control - it's taken seriouslypoważny. It's anyway possibleMożliwe, thatże ''Nature'' canmoże makepopełnić abłąd mistakei andodrzucić rejectznakomity aartykuł, brilliant paper:tym nonethelessniemniej ''Nature'' isuważane consideredjest aza centerwzorzec ofwiarygodności, z pewną reliabilitytolerancję, withponieważ fringedbłąd boundaries.lub mała akademicka zemsta zawsze jest możliwa.
Because an error, or a small academic revenge, can always happen...
 
A teraz weźmy za przykład mnie: ze względu na mój wiek i nadwagę, wszedłem w fazę hiperglikemii cukrzycy typu 2. Kiedyś poziom glukozy, który uważano za wysoki, wynosił 140, dziś jest to 110. Wszyscy wiemy, że ten nowy limit został ustanowiony przez firmy farmaceutyczny, aby sprzedawały się ich produkty. A więc, 140 jest ryzykowne, może 110 to za mało, a więc możemy przyjąć, powiedzmy, 120. Może za dziesięć lat limit zostanie zmieniony na 120 lub uznają że 110 jest dobre ze względów prewencyjnych. (śmiech). Uświadomiliśmy sobie, że [[:pl:w:świńska grypa|świńska grypa]] była w pewnym stopniu nonsensem, podgrzewanym przez wytwórców szczepionek. Odkryliśmy to późno, gdy miliardy zostały już wydane, a my zauważyliśmy, że zmarło dużo mniej osób niż się spodziewano, a zatem może cała sprawa była przesadzona.
Now take me as example: with my age and my body overweight I entered the high-glycaemia phase of a type II diabetes. Once, the limit for defining glycaemia "high" was 140, today it's 110: we all know that this new limit has been set by the pharmaceutical companies for selling their products. So, 140 is risky, maybe 110 is too low, one can get along with, say, 120. Maybe in a decade the limit will be adjusted to 120, or they'll decide that 110 is good in terms of preventive medicine. ''[he laughs]''
We realized that the [[w:swine flu|swine flu]] was partly rubbish, spiced up the vaccine manufacturers. We realized it late, billions have been spent, we realized that much less people than expected died, that they maybe overstated it.
 
Tak czy owak, są to kontrolowane społeczności, nie anarchiczne, lecz ze złudnym autorytetem. To nie dotyczy Wikipedii, gdzie anarchia jest większa.
In a way or another things fall into place: these are the controlled communities, not anarchical, but with a fringed authority.
That have nothing to do with Wikipedia, where the anarchy is bigger.
 
=== ===
{{pyt|Aubrey}}''Kwestia różnic ograniczeń, granic i skali jest bardzo ciekawa. W jednym typie społeczności współpraca jest prawdziwie anarchiczna, w innych mamy do czynienia z regulacją.''
{{W@H Domanda|''This difference of fringes, limits and, in a sense, also of scale is very interesting. In a type of community the collaboration is truly anarchical, in the other there's an adjustment...''}}
 
'''Eco''': There is an adjustment. [[:w:Galileo Galilei|Galileo]], [[:w:Tycho Brahe|Tycho Brahe]] and [[w:Keplero|Keplero]] at the end agreed that Keplero was right. The infinitesimal calculus has been discovered both by [[:w:Isaac Newton|Newton]] and [[:w:Gottfried Leibniz|Leibniz]] but at the end everybody agreed for Leibniz. ''[he laughs]''
 
They might have been the wrong choices, but they've been made that way.
 
'''Eco''': Istnieje regulacja. [[:pl:w:Galileusz|Galileusz]], [[:pl:w:Tycho Brahe|Tycho Brahe]] i [[:pl:w:Johannes Kepler|Kepler]] w końcu zgodzili się, że Kepler miał rację. Rachunek różniczkowy odkrył zarówno [[:pl:w:Isaac Newton|Newton]] and [[:pl:w:Gottfried Leibniz|Leibniz]], ale w końcu wszyscy przyjęli, że zrobił to Leibniz. (śmiech) To mogły być złe wybory, ale zostały dokonane właśnie w taki sposób. Nie było tam żadnej władzy, żadnego cesarza, który o tym zdecydował. To kwestia zestawu przyzwyczajeń i zastosowań.
There wasn't any authority, the emperor, who decided it. It's been a collection of habits and applications.
 
=== ===
{{pyt|Aubrey}}''Według pana, istnieje różnica między "miękkimi" i "twardymi" naukami, gdy idzie o podejście do współpracy.''
{{W@H Domanda|''In your opinion there is difference between ''hard'' and ''soft'' sciences in approach towards collaboration''}}
 
'''Eco''': Obecnie tak i wszyscy o tym wiemy. W "twardych naukach" istnieje mierzalność danych, której brak w "miękkich naukach", chyba że miękkie nauki stają się parodią twardych, tak jak filozofia analityczna.
'''Eco''': Right now, yes, We all know this. In [[w:Hard science|hard sciences]] there is measurability of data that is absent in [[w:Soft science|soft sciences]], unless soft sciences are a parody of hard sciences, as in analytic philosophy.
 
{{pyt|Aubrey}}''Mówiąc o współpracy, powiedział pan wcześniej, że jest to fenomenalnie interesujące, lecz nie zaskakujące.''
{{W@H Domanda|''Talking about the collaboration, before, you said "this is fabulously interesting, but not surprising."''}}
 
'''Eco''': SureOczywiście. The [[:en:w:Accademia del Cimento|Accademia del Cimento]] beganzaczęła firstjako pierwsza! AndI withoutto thebez Internet.internetu ''[he(śmiech). laughs]''
 
{{W@H Domanda|''But now the scale is different.''}}
Źródło: „https://pl.wikinews.org/wiki/2010-08-28:_Będziemy_mieli_w_kulturze_sytuację_podobną_do_średniowiecznej_–_wywiad_z_Umbertem_Eco”