2010-11-05: Sonda Deep Impact minęła kometę Hartley 2

piątek, 5 listopada 2010

Po raz piąty w historii statek kosmiczny minął jądro komety w bliskiej odległości, fotografując ją. Sonda kosmiczna Deep Impact, realizująca misję EPOXI, zbliżyła się do komety 103P/Hartley 2, wykonując wiele dokładnych zdjęć jej jądra. Przeprowadzone obserwacje NASA określiła jako najrozleglejsze obserwacje jądra kometarnego w historii.

Sona Deep Impact minęła kometę 103P/Hartley 2 około godziny 14:00 GMT 4 listopada 2010. Przeleciała od niego w odległości około 700 kilometrów, z prędkością 44 352 km/h. Faza zbliżania trwała od 10:00 GMT, kiedy to obie kamery sondy zaczęły śledzić kometę. Od godziny 13:00 kamera rozpoczęła fotografowanie jądra, wykonując około 118 000 zdjęć. Kometa Hartley 2 jest najmniejszą i najaktywniejszą kometą odwiedzoną przez statek kosmiczny.

Od godziny 11 kometę obserwował teleskop kosmiczny Herschela. Prowadził on wizualne i spektroskopowe (rozkład wody i ciężkiej wody) obserwacje komy. Trwały one przez cztery godziny.

Sonda minęła jądro komety Hartley 2 około 14:00 GMT. Kilka minut później nastąpiła planowa przerwa w łączności z sondą, spowodowana ustawieniem jej anten względem radioteleskopów na Ziemi. Ponowne nawiązanie łączności przez świeżo wyremontowany 70 metrowy radioteleskop w Goldstone, należący do sieci Deep Space Network, przywitano w sali kontroli lotów burzą oklasków. W śród gości był odkrywca komety, Malcolm Hartley. Po nawiązaniu łączności sonda przełączyła się w nadawanie anteną dużego zysku, przesyłając zarejestrowane wcześniej obrazy. Antena dużego zysku zapewnia 400 razy szybszą transmisję niż antena używana w momencie największego zbliżenia. Transmisja wszystkich danych zebranych przez sondę może potrwać nawet 3 tygodnie.

Obserwacje przeprowadzone przez sondę Deep Impact dostarczyły naukowcom nowych informacji o rozmiarach jądra (około 100 razy mniejszego objętością od jądra komety Tempel 1) i jego właściwościach. Po raz pierwszy aktywność kometarną (emisji gazów i lodu tworzących komę) będzie można przypisać poszczególnym punktom jądra. Kierownictwo NASA określiło te obserwacje jako najdokładniejsze do tej pory (w odniesieniu do komet).

Sonda Deep Impact została wysłana w przestrzeń kosmiczną 12 stycznia 2005 roku. Jej głównym celem naukowym miało być wystrzelenie w kierunku jądra komety Tempel 1 impaktora i obserwowanie skutków jego uderzenia. Cel ten został pomyślnie zrealizowany 4 lipca 2005 roku, a 9 sierpnia tego samego roku sonda przeszła w stan hibernacji. Dwa lata później NASA wyznaczyła dla sondy dwa nowe zadania naukowe, z których nazwy wywodzi się określenie EPOXI:

DIXI - Deep Impact Extended Investigation - zbadanie komety Boethin, odkrytej w 1976
EPOCh - Extrasolar Planet Observation and Characterization - zbadanie tranzytów planet pozasłonecznych przed tarczami ich gwiazd centralnych

Ponieważ nie udało się zaobserwować komety Boethin, ostatnim razem odnotowanej w 1986, 5 listopada 2007 za nowy cel DIXI obrano kometę Hartley 2.

Odkrywcą komety krótkookresowej 103P był brytyjski astronom Malcolm Hartley, pracujący w Obserwatorium Siding Spring, znajdującym się w australijskiej Nowej Południowej Walii. Odkrycia dokonał 15 marca 1986 na negatywach naświetlanych 120 centymetrowym teleskopem Schmidta. Kilka dni później Minor Planet Center w Cambridge opublikowało informację o odkryciu nowej komety krótkookresowej. Jako oficjalną nazwę podano 103P/Hartley 2.

Zdjęcia nadesłane przez sondę zarejestrowały podłużne jądro kometarne, o długości około 2 kilometrów. Bez problemu widoczne były struktury powierzchni emitujące materię komy.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Źródła

Na żywo: sonda Deep Impact w pobliżu komety Hartley 2 – Kosmonauta.net, 4 listopada 2010
NASA EPOXI Flyby Reveals New Insights Into Comet Features – NASA, 4 listopada 2010
Waldemar Zwierzchlejski – Deep Impact – Loty Kosmiczne