2010-04-16: Przyznano kontrakt na budowę ośrodka badań fuzji jądrowej ITER

piątek, 16 kwietnia 2010

Konsorcjum europejskich firm wygrało przetarg na plan architektoniczno-inżynieryjny i budowę ośrodka badań nad fuzją jądrową, tj. reaktora ITER (International Thermonuclear Experimental Reactor). Jest to jeden z największych tego typu przetargów w Europie.

Umowa warta około 150 mln. euro została podpisana 13 kwietnia między Fusin for Energy (F4E), zleceniodawcą, a wykonawcą, firmą Engage. Engage tworzą: brytyjska firma Atkins, francuskie Assystem i Iosis, oraz hiszpańska Empresarios Agrupados.

Model jednej z 9 pułapek magnetycznych plazmy reaktora ITER, w prawym dolnym roku sylwetka człowieka. Każda z nich będzie miała masę około 400 ton.

Architekci i inżynierowie będą asystowali F4E na całym etapie powstawania ośrodka, od projektowania po odbiór budynków. Umowa obejmuje zaplanowanie i budowę 29 z 39 budynków ośrodka, wraz z infrastrukturą i instalacjami dostarczającymi energię elektryczną.

Budowa ma zająć 1,7 miliona roboczogodzin na przestrzeni 8 lat potrzebnych na zaprojektowanie i wzniesienie zabudowań. W szczycie fazy projektowej jednocześnie będzie współpracowało ponad 230 inżynierów i projektantów.

F4E podpisała również umowę z francuską firmą Apave na koordynację i konsultacje prawne związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. Na podstawie kontraktu wartego 9 mln. euro Apave będzie nadzorowała fazę projektową w wymienionych aspektach. ITER będzie bowiem musiał spełniać francuskie zasady bezpieczeństwa dla budynków zwykłych i związanych z energetyką jądrową.

Cadarache na mapie Francji

Projekt budowy reaktora wykorzystującego fuzję jądrową jest wspólnym przedsięwzięciem siedmiu stron: Chin, Indii, Japonii, Korei Południowej, Rosji, Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej (reprezentowanej przez Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej). W 2005 roku zgodziły się one na wspólną budowę reaktora-tokamaku, o mocy cieplnej 500MW, we francuskim Cadarche. Unia Europejska wyłoży na projekt 4/11 kwoty 12,8 miliarda euro potrzebnej na budowę reaktora; Japonia, 2/11; pozostałe strony po 1/11 kosztów. Będzie to drugi najdroższy projekt naukowy na świecie, kosztem ustępujący jedynie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Prace pod budowę ITER w Cadarache rozpoczęły się w styczniu 2007. Reaktor ma zacząć działać w latach 2016-2018. Początkowo będzie generował energię z wodoru, a po roku 2026, z trytu i deuteru. W tokamaku 0,5 g mieszanki deuter-tryt będzie podlegało ściśnięciu i podgrzaniu do temperatury ok. 100 000 000 K za pomocą pola magnetycznego o indukcji 13,5 tesli, wytworzonym przez prąd o natężeniu 46000 A, płynący przez 18 nadprzewodzących cewek. Przez około 1000 sekund w tokamaku ma być gromadzona energia 41 GJ.

ITER ma być prototypem fuzyjnych reaktorów mających generować moc elektryczną 3000-4000 MW.

Źródła edytuj