2010-08-06: 65. rocznica ataku jądrowego na Hiroszimę
Dnia 6 sierpnia mija 65. rocznica zrzucenia bomby atomowej na Hiroshimę. O godz. 08:15 (01:15 czasu polskiego) z samolotu Enola Gay zrzucono po raz pierwszy w historii bombę atomową na ludność cywilną.
O 02:45 w nocy w poniedziałek 6 sierpnia 1945 bombowiec B-29 o nazwie "Enola Gay" pilotowany przez przez pułkownika Paula Tibbetsa wystartował z amerykańskiej bazy z lotniska na wyspie Tinian w archipelagu Marianów na Pacyfiku. O 08:15 samolot zrzucił bombę atomową o nazwie "Little Boy" ("Chłopczyk") na duże (255 tys ludności, ósme co do wielkości miasto Japonii) przemysłowe miasto Hiroszima znajdujące się na południowo-zachodniej części wyspy Honsiu. W pierwszych minutach po wybuchu zginęło co najmniej kilkadziesiąt tys. ludzi. Ten oraz kolejny atak atomowy na Nagasaki doprowadziły do kapitulacji Japonii i końca II wojny na Pacyfiku.
Trudno dokładnie ustalić, ile ofiar śmiertelnych pociągnął za sobą atak bombowy. Sam wybuch i skutki promieniowania spowodowały zgon ponad 140 tysięcy mieszkańców Hiroshimy.
Decyzję, uruchamiającą plan budowy broni atomowej ("Projekt Manhattan") podjął prezydent USA Franklin D. Roosevelt 9 października 1941 roku.
Nowy rodzaj bomby był przygotowywany w Los Alamos w Nowym Meksyku w lipcu 1945 roku. Jej wyprodukowanie kosztowało 2 miliardy dolarów. Do jej pierwszego przetestowania doszło 16 lipca 1945 r na pustyni w Alamogordo w stanie Nowy Meksyk. Po udanej próbie nuklearnej ozaczonej kryptonimem "Trinity", bomba "Little Boy" opuściła USA na krążowniku "USS Indianapolis".
Amerykanie mieli wciąż w pamięci krwawe zdobywanie wysp Iwo Jimy i Okinawy w pierwszej połowie 1945 roku, co pochłonęło życie ponad 15 tysięcy żołnierzy i marynarzy. W tej sytuacji prezydent Harry Truman i amerykańskie dowództwo wojskowe postanowiło użyć broni atomowej jako ostatecznego argumentu, który zmusi Japonię do natychmiastowej i bezwarunkowej kapitulacji.
Rozkaz bombardowania prezydent Truman wydał pomimo informacji, że krążownik "USS Indianapolis", który przetransportował przez Pacyfik bombę "Litte Boy", został zatopiony od torped japońskiego okrętu podwodnego, a wraz z nim ponad 800 jego załogi, co można było przyjąć jako zły omen.
Galeria
edytuj-
Bomba atomowa nazwana "Little Boy" (Mały chłopiec) zrzucona przez superfortecę B-29 nie była mała. Miała 320 cm długości, 72 centymetry średnicy i ważyła ok 4000 kg. Little Boy używał jako ładunku uranu-235
-
Zniszczona Hiroszima z autografem pilota bombowca "Enola Gay" Paula Tibbetsa
-
Kopuła Bomby Atomowej budynek-pomnik po ataku atomowym
-
Decyzja o użyciu bomby w wojnie z Japonią należała do nowego prezydenta Stanów Zjednoczonych, którym po śmierci Roosevelta został Harry Truman. Prezydent nie był wcześniej wtajemniczony i dowiedział się o nim dopiero po objęciu urzędu w kwietniu 1945 r. Truman decyzję podjął samodzielnie, choć wcześniej zasięgnął opinii doradców politycznych i wojskowych. Wielu z nich prezentowało pogląd, że wojna potrwa jeszcze przynajmniej dwa lata i może pochłonąć nawet 2-3 mln ludzi. Miałoby to usprawiedliwiać użycie bomby i skrócenie wojny, kosztem kilkuset tysięcy ofiar. Decyzja zapadła i Truman postanowił, że bomba atomowa zostanie użyta przeciwko Japonii.
-
Podpisanie przez Japonię aktu bezwarunkowej kapitulacji nastąpiło 2 września 1945 r. na statku USS Missouri. Szesnastoosobowa delegacja japońska z ministrem spraw zagranicznych Mamoru Shigemitsu na czele podpisała w obecności generała MacArthura, admirała Nimitza oraz admirała Halleya akt kapitulacji Japonii.
Źródła
edytuj- Richard Rhodes: Jak powstała bomba atomowa. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000. ISBN 83-7255-131-6.
- Sławomier Gowin, „II wojna światowa – wydarzenia, ludzie, tajemnice – Hiroszima i Nagasaki”, Wydawnicto Edipresse, ISBN 83-601-6023-6.
- Maev Kennedy – Hiroshima survivors exhibition marks 65th anniversary of first atomic bomb – Guardian, 5 sierpnia 2010