2008-05-14: Polskojęzyczna Wikipedia ma pół miliona haseł

środa, 14 maja 2008

Polska Wikipedia przekroczyła 14 maja 2008 liczbę 500 tysięcy haseł. Jest to kolejny krok milowy w rozwoju tej internetowej encyklopedii i okazja do tego, by przedstawić historię projektu, jak również obecne inicjatywy, które najczęściej odnoszą się do kwestii poprawy jakości.

Krótka historia polskojęzycznej Wikipedii

Wikipedia, która jest internetową, niekomercyjną encyklopedią tworzoną od podstaw przez internautów, powstała w 2001 roku. W ciągu 7 lat istnienia, encyklopedia ta odniosła duży sukces - stała się bezpłatnym i łatwo dostępnym źródłem informacji, z którego korzystają codziennie miliony internautów.

Dzięki wciąż rozwijanej treści należy ona do pierwszej dziesiątki najczęściej odwiedzanych witryn świata. Każdy internauta może nie tylko czytać jej hasła, ale także tworzyć nowe, czy też uzupełniać i poprawiać istniejące. Jako jedyna encyklopedia posiada również ponad 200 wersji językowych. Dzięki temu że cała treść Wikipedii jest opublikowana na otwartej licencji GNU FDL, każdy może skorzystać ze zgromadzonej w niej wiedzy, a wiedza tam zgromadzona pozostanie wolna na zawsze.

Jeśli chodzi o objętość i liczbę haseł jest ona największą polską encyklopedią. Należy także do pierwszej dziesiątki witryn najczęściej odwiedzanych przez polskich internautów.

Pod względem liczby haseł polska edycja zajmuje czwarte miejsce na świecie, a każdego dnia powstaje średnio ponad 300 nowych artykułów. Encyklopedia dostępna jest pod adresem http://pl.wikipedia.org

Ważne wydarzenia w polskiej Wikipedii

Okładka DVD z Wikipedią

26 września 2001 - start polskiej Wikipedii, która wówczas nazywała się Polska Wolna Encyklopedia Sieciowa (PWES) . Pojawia się pierwszy wpis jej "ojca" fizyka jądrowego Pawła Jochyma: Zaczynamy. Czy ja zwariowałem ?
22 listopada 2002 - PWES została przeniesiona na oficjalne serwery Wikipedii i otrzymuje adres: pl.wikipedia.com. Tydzień wcześniej uruchomiona zostaje lista dyskusyjna jako główny kanał komunikacji dla społeczności wikipedystów.
29 października 2003 - pojawia się inicjatywa artykułów na medal, które od tej pory do dziś stają się wizytówką projektu na stronie głównej.
4 września 2004 - powstał pierwszy portal tematyczny, dotyczył fantastyki. Pomysł ten następnie skopiowały inne Wikipedie.
Styczeń 2005 - ojcowie polskiej Wikipedii Paweł Jochym i Krzysztof Jasiutowicz otrzymują tytuł Internetowego Obywatela Roku.
13-14 sierpnia 2005 - podczas trzeciego zlotu wikipedystów w Krakowie powstała grupa inicjująca Stowarzyszenie Wikimedia Polska, które po rejestracji stało się partnerem Fundacji Wikimedia.
26 września 2006 - na piąte urodziny Wikipedia ma 300 000 haseł, po raz drugi z polskimi wikipedystami spotyka się Jimmy Wales.
lipec 2007 - ukazuje się wydanie polskiej Wikipedii na DVD
22-23 września 2007- odbywa się pierwsze spotkanie robocze Wikipedystów pod nazwą "Gdzie? Dokąd? Jak?"
28 listopada 2007 - Polskie Towarzystwo Astronomiczne jako pierwsza instytucja naukowa oficjalnie zapowiada poprawianie haseł w polskiej Wikipedii.

Jak rośniemy

Polska Wikipedia wystartowała 26 września 2001 roku. Oto najważniejsze liczby charakteryzujące rozwój encyklopedii (liczba haseł):

26 września 2001 r. - 0 start
22 maja 2003 r. - 10.000
31 grudnia 2004 r. - 50.000
16 września 2005 r. - 100.000
26 stycznia 2006 r. - 200.000
26 września 2006 r. - 300.000
28 lipca 2007 r. - 400.000
14 maja 2008 r. - 500.000

W stronę lepszej jakości

Wikipedia jest projektem tworzenia encyklopedii, dlatego hasła prezentują różne fazy rozwoju. Jednym z najważniejszych celów Wikipedii jest dążenie do maksymalnej neutralności i wiarygodności zamieszczanych w niej informacji. Stale trwa proces poprawiania i weryfikacji haseł w oparciu o wiarygodne źródła wiedzy i informacji naukowej.

Wikiprojekty

Wikiprojekty, to tematyczne inicjatywy wewnątrz samej Wikipedii mające na celu głównie poprawę jakości i tworzenie standardów dla artykułów z danej dziedziny. Specjalne strony ułatwiają wymianę poglądów i współpracę pomiędzy członkami projektów, a osobom nie związanym z danym projektem umożliwiają szybkie dotarcie do osób orientujących się w danej tematyce. Podobne funkcje mają wikiprojekty administracyjne ułatwiające np. dotarcie do osób tworzących grafiki wektorowe i porządkujących strony techniczne.

Ocena i podtrzymywanie jakości

Ponieważ w Wikipedii hasła nie są oceniane pod względem jakości przed ich opublikowaniem, ich poziom jakościowy jest nierówny. Dlatego też wikipedyści uruchomili szereg inicjatyw mających na celu ocenę jakości haseł oraz "utrzymywanie" ich poziomu, jeżeli uznany został za wysoki.

Początkowo użytkownicy wyszukiwali i oceniali hasła jako "medalowe", czyli takie, które można zamieścić bez obaw o reputację projektu na stronie głównej Wikipedii. Zdarzało się jednak nieraz, że po jakimś czasie i w nich znajdywali błędy lub braki. Podobnie wygląda kwestia jakości ilustracji zamieszczonych w hasłach. Z czasem kryteria wyboru medalowych haseł i grafik były tak mocno podkręcone, że dla artykułów poprawnie i szeroko ujmujących temat, ale nie wyczerpujących go stworzono inicjatywę dobrych artykułów.

Łączna liczba haseł "dobrych" i "medalowych" obecnie przekroczyła 500, czyli co tysięczny artykuł został w taki sposób wyróżniony. Jednakże we wspomnianych wikiprojektach pojawiły się inicjatywy oceniania haseł przez specjalistów i hobbystów w wybranych kategoriach. Rok temu utworzona została także specjalna strona Kanon polskiej Wikipedii, gdzie zgromadzono, a następnie rozpoczęto ocenę ok. półtorej tysiąca ważnych haseł związanych z Polską.

Prace nad ocenianiem i weryfikacją artykułów pojęte były także z okazji wydania polskojęzycznej Wikipedii na DVD. Do poprawy i zgłaszania błędów organizowane są często specjalne akcje skierowane do internautów, którzy jeszcze nie wiedzą, że Wikipedię każdy może edytować. Od dwóch lat także w menu bocznym jest specjalny link pozwalający zgłaszać błędy internautom, którzy nie są przekonani do tego, czy mogliby je poprawiać samodzielnie. Duża część zgłoszeń odbywa się drogą mailową poprzez system OTRS.

Aby te lepiej napisane hasła nie były "psute", a z drugiej strony, aby dalej można było je edytować, zaangażowani wikipedyści dodają je do katalogu obserwowanych przez siebie stron, przez co mają pewniejszy wgląd w zmiany, jakie się w nich pojawiały. Uruchomiona została też specjalna strona z "biblioteczką" pozycji jakie posiadają wikipedyści i mogą na ich bazie weryfikować hasła.

Potrzeba specjalistów

Wikipedia rozrasta się nie dzięki przyjętemu odgórnie planowi, jaki ma miejsce w przypadku wydawnictw profesjonalnych, lecz zależnie od osób specjalizujących się w danej dziedzinie wiedzy, nierzadko zajmującymi się nimi hobbystycznie. W ten sposób niektóre dziedziny wiedzy rozrastają się lepiej niż inne. Aby podnosić poziom artykułów i pisać nowe, bardziej specjalistyczne hasła, w niektórych obszarach ciągle brakuje takich ekspertów.

Pod koniec ubiegłego roku, aby poprawiać hasła z dziedziny astronomii włączyło się aktywnie Polskie Towarzystwo Astronomiczne, a na początku tego roku także Polskie Towarzystwo Informatyczne. Potem również sami wikipedyści podjęli akcję zapraszania nauczycieli oraz wykładowców do rozwijania tej encyklopedii. W ten sposób w polskiej Wikipedii powstała inicjatywa pod nazwą "Projekty szkolne i akademickie", która w innych wersjach językowych przyniosła spore sukcesy. Na przykład w wersji anglojęzycznej włączyły się tak prestiżowe uczelnie jak Yale University czy Massachusetts Institute of Technology (MIT).

Przyłączanie się wyższych uczelni do prac w Wikipedii może przynieść obopólne korzyści. Studenci czy uczniowie zyskać mogą pewne umiejętności funkcjonowania w społeczeństwie informacyjnym oraz referowania swojej wiedzy, Wikipedia może zyskać na dalszej poprawie jakości, a dla uczelni może być to atrakcyjna forma uczestnictwa w e-edukacji.

Źródła

autorzy Wikipedii – Pół miliona haseł w polskiej Wikipedii – pl.wikipedia.org, 14 maja 2008
autorzy Wikipedii – Wikipedia:Kronika polskiej Wikipedii – pl.wikipedia.org
autorzy Wikipedii – Wikipedia:Liczba artykułów polskiej Wikipedii – pl.wikipedia.org

Uwaga: Poniższy tekst dostępny jest na licencji Public Domain co oznacza, że możesz cały ten tekst oraz wybrane jego fragmenty wykorzystywać do dowolnych celów nie podając nawet autorów ani źródła.