2005-04-17: Duńskie przedsiębiorstwa współpracowały z nazistowskimi Niemcami

niedziela, 17 kwietnia 2005

Duńskie firmy podczas drugiej wojny światowej współpracowały z nazistowskimi Niemcami w większym stopniu, niż to dotychczas przyznawano. Nowe badania dowodzą, że współpraca ta była dobrowolna, i że duńskie przedsiębiorstwa na szeroką skalę wykorzystywały pracę przymusowych robotników, m. in. rosyjskich i polskich jeńców wojennych.

Tysiące duńskich firm i gospodarstw rolnych produkowało dla niemieckiego okupanta. Działalność ta, silnie oparta o przymusową pracę, przyczyniała się podczas wojny do wspierania niemieckiej gospodarki w o wiele większym zakresie, niż przyznawano to od czasu wyzwolenia.

Zadziwiające jest, jak powszechnie małe i duże firmy wykorzystywały sytuację podczas wojny - mówi historyk Steen Andersen i przytacza konkretne przykłady firm, przedsięwzięć i dane nt. zleceń i liczby wykorzystywanych jeńców. Steen podkreśla, że nieprawdą jest, że była to działalność wymuszona przez Niemcy - przeciwnie, była dobrowolna.

Profesor Ole Lange, badacz problemu, tłumaczy dlaczego prawda wychodzi na jaw dopiero po 60 latach: Wielu chciało to ukryć. [...] Jest to zjawisko typu "trup w szafie": zaszkodzić może niektórym osobiście, może niekorzystnie wpłynąć na ekonomię pewnych firm. Dlatego niektórzy przesiębiorcy i politycy musieli wymrzeć, zanim historia mogła zostać zapisana. Spotykaliśmy się już z przypadkami, że dokumentacja z czasu okupacji była usuwana z archiwów przedsiębiorstw i niszczona.

Wnioski płynące z badań zostaną zaprezentowane w środę na konferencji prasowej w Kopenhadze.

Źródła

Christian Jensen, Karl Erik Nielsen, Berlignske Tidende: Danske firmaer kørte parløb med Nazi-Tyskland under besættelsen