Wikinews

2012-12-03: Warszawa: W Zamku Królewskim i Muzeum Narodowym trwa wystawa poświęcona kulturze i sztuce Jagiellonów

(Przekierowano z Warszawa: W Zamku Królewskim i Muzeum Narodowym trwa wystawa poświęcona kulturze i sztuce Jagiellonów)

Europa Jagellonica 1386–1572. Sztuka i kultura w Europie Środkowej za panowania Jagiellonów - pod takim tytułem brzmi wielka, międzynarodowa wystawa, której tematem jest kultura i sztuka za czasów panowania dynastii Jagiellonów. Uroczysty wernisaż miał miejsce 9 listopada w warszawskim Zamku Królewskim oraz Muzeum Narodowym; w obu placówkach zgromadzono około trzysta eksponatów. Wystawa Europa Jagellonica stanowi główną część trwającego od kilkunastu lat międzynarodowego projektu naukowego prowadzonego przez Geisteswissenschaftliche Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas (GWZO) przy uniwersytecie w Lipsku. Inicjatorem koncepcji wystawy i głównym kuratorem został Jiří Fajt - czeski historyk sztuki działający w Pradze oraz Lipsku i Berlinie. Od maja do września 2012 roku ekspozycja była prezentowana w Kutnej Horze, od 10 listopada do 27 stycznia trwa w warszawskim Zamku Królewskim i Muzeum Narodowym. Następnie, od marca 2013 roku Europa Jagellonica pojedzie do Poczdamu.

Kultura i rozrywka
poniedziałek, 3 grudnia 2012
Aleksander Jagiellończyk w otoczeniu senatorów i posłów ziemskich, karta ze Statutów Jana Łaskiego, 1506 r.
Święty Władysław oraz król Władysław II z dziećmi Ludwikiem i Anną, 1515 r. Budapeszt, Szépművészeti Múzeum
Gobelin z herbami Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz z przedstawieniem Victorii, ufundowany przez Zygmunta II Augusta do zamku królewskiego na Wawelu. Bruksela, około 1555 r. Kraków, Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu
Relikwiarz św. Barbary. Gdańsk 1504 r. Pelplin, Muzeum Diecezjalne

Zakres chronologiczny wystawy wyznaczają dwa wydarzenia historyczne – koronacja Władysława Jagiełły na króla Polski w 1386 roku oraz śmierć ostatniego męskiego potomka rodu Zygmunta II Augusta, która miała miejsce w 1572 roku. Dzięki przemyślanej polityce dynastycznej, zdolnościom dyplomatycznym i mariażom Jagiellonowie prócz władzy w Koronie Królestwa Polskiego i Wielkim Księstwie Litewskim uzyskali Czechy wraz ze Śląskiem (1471) oraz Węgry wraz z Siedmiogrodem i Chorwacją (1490). W konsekwencji powstała wspólnota państw – Europa Jagellonica – objęła swym zasięgiem obszary o powierzchni ponad 2 mln km², sięgające od Bałtyku po Morza Czarne i Adriatyckie. Ponadto przedstawiciele Jagiellonów utrzymywali relacje z przedstawicielami innych rodów m.in. Habsburgami, Wittelsbachami, Hohenzollernami, Wazami, Sforzami czy Medyceuszami.

W Zamku Królewskim wyeksponowano głównie pamiątki związane z poszczególnymi przedstawicielami Jagiellonów, w tym osobiste klejnoty i dary władców. Są to m.in. zdobycze Władysława Jagiełły podczas wojny z Krzyżakami w latach 1409-11, stronica z drzewem genealogicznym Jagiellonów pochodząca z kroniki Macieja Miechowity, późnogotycka monstrancja, dar Zygmunta I Starego dla sanktuarium na Jasnej Górze, modlitewnik królowej Bony, portrety Anny Jagiellonki, gobeliny z Zamku Królewskiego na Wawelu, fundacji Zygmunta II Augusta, dyptyk z portretami Barbary i Katarzyny - małżonek wspomnianego króla, naszyjnik Katarzyny Jagiellonki żony króla szwedzkiego Jana III Wazy. W Muzeum Narodowym prezentowane są rozmaite dzieła sztuki doby Jagiellonów związane z obszarami gdzie panowali przedstawiciele tej dynastii. Poszczególne eksponaty podzielono według krain geograficznych. Małopolskę reprezentuje m.in. Modlitwa w Ogrójcu - kwatera z poliptyku Augustiańskiego, dzieła Jana Wielkiego, Mistrza Poliptyku Dominikańskiego, srebrny kur Bractwa Kurkowego, róg gwarków wielickich, kielich z opactwa w Tyńcu. Sztukę Wielkopolski egzemplifikuje m.in. obraz Maria z Dzieciątkiem oraz święte Felicyta i Perpetua. Z Pomorzem związany jest m.in. Pasja Toruńska, relikwiarz św. Barbary, Ołtarz Jerozolimski, dzieła wykonane dla gdańskiego kościoła Mariackiego. Liczne zabytki zgromadzono w ekspozycji poświęconej sztuce Czech, w tym Moraw, Śląska i Łużyc, m.in. pochodzący z Kutnej Hory ołtarz Świętej Anny Samotrzeć, kielich cechu złotników z praskiego Starego Miasta, rzeźba ukazująca Trójcę Świętą dłuta Mistrza Opłakiwania Chrystusa z Žebráka, pochodząca z Ołomuńca figura Marii zwaną Primavesi, pochodzące z wrocławskiego kościoła Świętej Marii Magdaleny rzeźbione przedstawienie Święty Łukasz malujący wizerunek Marii dłuta Jakoba Beinharta, srebrny relikwiarz św. Piotra z kolegiaty w Budziszynie. Sztukę Węgier w tym Górnych Węgier ze Spiszem, Siedmiogród i Chorwację obrazują późnogotycka monstrancja z dawnego klasztoru Klarysek w Budzie, rzeźby z warsztatu Mistrza Pawła z Lewoczy, zaprojektowana przez Domenica Ghirlandaia kapa z Sybina, aspersorium i kropidło ze skarbca katedralnego w Zagrzebiu. Ponadto varia związane z epoką Jagiellonów, w tym figura Jana Chrzciciela z Schwabach dłuta Wita Stwosza, trzy obrazy pędzla Lucasa Cranacha Starszego, grafiki Albrechta Dürera.

Źródła edytuj

Źródło: „https://pl.wikinews.org/w/index.php?title=2012-12-03:_Warszawa:_W_Zamku_Królewskim_i_Muzeum_Narodowym_trwa_wystawa_poświęcona_kulturze_i_sztuce_Jagiellonów&oldid=292226”