Wikinews

2019-02-01: W materiale księżycowym przywiezionym przez załogę Apollo 14 zidentyfikowano najprawdopodobniej ziemski meteoryt sprzed 4 miliardów lat

(Przekierowano z W materiale księżycowym przywiezionym przez załogę Apollo 14 zidentyfikowano najprawdopodobniej ziemski meteoryt sprzed 4 miliardów lat)
piątek, 1 lutego 2019

W przywiezionym z Księżyca przez załogę Apollo 14 w 1971 roku odłamku skalnym o numerze 14321 określanym jako Big Bertha znaleziono fragment, który najprawdopodobniej uformował się w skorupie Ziemi. Po kolizji Ziemi z innym ciałem niebieskim mógł zostać wyrzuconym w przestrzeń kosmiczną, a następnie upaść jako meteoroid na powierzchni Księżyca. Ponieważ warunki księżycowe bardziej sprzyjają temu, że skały nie ulegają znacznemu przekształcaniu w czasie, badanie podobnych obiektów może pozwolić na określenie warunków geologicznych młodej Ziemi.

Nauka

Badacze z Naturhistoriska riksmuseet (Szwedzkiego Muzeum Historii Naturalnej), Australian National University i Lunar and Planetary Institute w Houston pobrali za zgodą NASA próbkę materiału z księżycowej skały przywiezionej na Ziemię w misji Apollo 14. Był to ważący 1,8 grama okruch z większego odłamku określanego mianem Big Bertha. Jego skład mineralogiczny przypominał ziemskie skały magmowe, zawierał kwarc oraz grudki cyrkonu. Wiek próbki określono na ok. 4 miliardy lat, gdy Ziemia częściej zderzała się z większymi obiektami, co mogło pozwalać na wyrzucanie okruchów skalnych w przestrzeń kosmiczną i łatwiejsze ich przechwytywanie przez Księżyc, który wówczas znajdował się trzykrotnie bliżej Ziemi. Ukształtowanie grudek cyrkonu tworzącego zwartą strukturę z resztą badanego okruchu wymagało wysokiego ciśnienia oraz wyższego udziału tlenu w stosunku do warunków panujących na Księżycu. Ponadto śladowe ilości ceru wskazują na udział wody w kształtowaniu się tego okruchu skalnego. Oszacowano, że gdyby skała ta miała powstać we wnętrzu naturalnego satelity Ziemi, musiałoby mieć to miejsce na głębokości od 140 do 194 kilometrów, ale jej wydobycie się na powierzchnię byłoby wówczas bardzo mało prawdopodobne. W skorupie ziemskiej mógł on się ukształtować na głębokości ok. 16 – 22 km.

Jest to pierwszy przypadek, gdy skała księżycowa została określona jako potencjalny meteoryt ziemski. Do tej pory znaleziono niewiele skał na Ziemi liczących więcej niż 4 miliarda lat, jednak nawet w takich przypadkach zostały one przekształcone dzięki zachodzącym procesom geologicznym i warunkom pogodowym. Struktury ziemskich meteorytów ze względu na brak takich warunków na Księżycu podlegają z pewnością niewielkim przeobrażeniom. Do tej pory próbki przywiezione z Księżyca przebadane były w niewielkim stopniu, a to odkrycie pozwala na nowe możliwości badania struktury geologicznej młodej Ziemi.

Źródła edytuj

Źródło: „https://pl.wikinews.org/w/index.php?title=2019-02-01:_W_materiale_księżycowym_przywiezionym_przez_załogę_Apollo_14_zidentyfikowano_najprawdopodobniej_ziemski_meteoryt_sprzed_4_miliardów_lat&oldid=292033”