2014-03-07: Społecznicy-opiekunowie zabytków z całej Polski skupieni w PTTK wybrali swoje władze

piątek, 7 marca 2014

W siedzibie Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego i Centralnej Biblioteki Krajoznawczej PTTK przy ul. Senatorskiej 11 w Warszawie 33 działaczy PTTK z całej Polski – Instruktorów Opieki nad Zabytkami PTTK i Społecznych Opiekunowie Zabytków spotkało się 1 marca 2014 r. aby wybrać Komisję Opieki nad Zabytkami Zarządu Głównego PTTK na kadencję 2014-2017

Przewodniczącym Komisji Opieki nad Zabytkami ZG PTTK na 3. kolejną kadencję został wybrany Andrzej Danowski z Łodzi. Poprzednio, od 1977 r. przewodniczącym Komisji był prof. Franciszek Midura, Honorowy Przewodniczący Komisji, obecny na tym spotkaniu i kilkakrotnie owocnie zabierający głos.

Komisja Opieki nad Zabytkami PTTK istnieje od samego początku istnienia PTTK tj. od 1950 r. a i przedtem, w ramach Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego działał Wydział Muzealny, który skupiał działania społecznej opieki nad zabytkami. W najlepszym okresie było do kilkunastu tysięcy społecznych opiekunów zabytków PTTK, którzy otaczali opieką do 15 000 obiektów, troszczyli się o nie, zapobiegali dewastacji i rozbiórce, gromadzili dane dotyczące historii, stanu zachowania i zagospodarowania obiektu wraz z otoczeniem (co zwykło nazywać się krajobrazem kulturowym). Popularyzowali wartości zabytkowe i artystyczne budynków, którymi się opiekowali. Byli często jedynymi obrońcami chałup, dworków, wiatraków – zwanymi nie bez racji Don Kichotami XX wieku.

Dziś nie zmieniła się rola społecznych opiekunów, choć ich ranga nieco wzrosła – legitymacje społecznych opiekunów zabytków wystawiają starostowie i prezydenci miast na wniosek wojewódzkich konserwatorów zabytków. Nie zawsze jednak ich – wytrwałych strażników narodowych pamiątek – interwencja chroni skutecznie zabytek przed dewastacją i unicestwieniem. Musi wzrosnąć świadomość wartości zabytków w społeczeństwie, wśród decydentów i inwestorów.

Zastanawiano się nad kondycją muzeów regionalnych, prowadzonych od dziesiątków lat przez PTTK, tych, które pozostały, bowiem większość została przejęta przez władze lokalne, samorządy. Dzielono się także problemami, jakie wynikają z niszczenia obiektów niewątpliwie zabytkowych, które jeszcze nie znalazły się w rejestrach zabytków np. zniszczenie największego dachu gontowego w Polsce, jakim był przykryty Dom Turysty w Zakopanem.

W czasie obrad zaapelowano, aby znawcy polskich zabytków włączyli się w edytowanie w wikipedii artykułów o zabytkach, ich poprawianie oraz uzupełnianie. Także o tworzenie artykułów do istniejących zdjęć, tworzonych i zamieszczanych corocznie w wikicommons w ramach międzynarodowej akcji „Wiki Lubi Zabytki”.

.