Wikinews

2011-07-12: Wikimedia to społeczność z intelektualną misją - wywiad z wikipedystą-rezydentem z Archiwów Narodowych USA: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
c.d.
mniej więcej koniec
Linia 1:
Wikipedyści-rezydenci to stosunkowo nowa forma współpracy pomiędzy najważniejszymi instytucjami kulturalnymi, jak archiwa, muzea czy biblioteki, a społecznością Wikimediów. Pozwala ona na dużo lepsze wzajemne poznanie się i zrozumienie swojej specyfiki, co jest pierwszym krokiem do owocnego dla obu stron współdziałania. Jak dotąd inicjatywy tego rodzaju najszybciej rozwijają się w USA i Wielkiej Brytanii, powoli pojawiają się także w kontynentalnej Europie, m.in. w Hiszpanii. Więcej na ten temat opowie nam dzisiaj '''Dominic McDevitt-Parks''', amerykański wikipedysta będący obecnie na płatnym stażu w charakterze wikipedysty-rezydenta w Administracji Archiwów Narodowych Stanów Zjednoczonych.
 
Wywiad został zrealizowany i opracowany przez zespół anglojęzycznego wydania Wikinews, w szczególności przez wikireportera Ragettho, gdzie ukazał się 30 czerwca 2011. Tłumaczenie przygotował Powerek38.
 
== O naszym gościu ==
[[Plik:Dominic cropped.jpg|300px|thumb|right|Dominic McDevitt-Parks podczas szkolenia ambasadorów Wikipedii na uczelniach w styczniu 2011]]
Wikipedyści-rezydenci są ochotnikami przydzielonymi do instytucji takich jak muzea czy biblioteki, aby uczynić łatwiejszym wykorzystywanie zasobów tych instytucji przy tworzeniu Wikipedii.
 
Linia 12 ⟶ 13:
Rozpoczął pracę w Archiwach pod koniec maja i od tego czasu podjął już liczne projekty, m.in. załadował do Wikipedii 200 zdjęć wykonanych przez Ansela Adamsa dla National Parks Service (agendy rządu federalnego USA zarządzającej parkami narodowymi - przyp. tłum.). Fotografie te już od chwili swego powstania były zawsze w domenie publicznej, jednak trudno było zdobyć ich wersje w wysokiej rozdzielczości. Badacze chcący uzyskać dostęp do tych materiałów musieli odwiedzić osobiście archiwum w College Park w stanie Maryland.
 
McDevitt-Parks pracuje także nad konkursem "Dokument dnia" w angielskiej Wikipedii, mającego zachęcić do tworzenia lub rozbudowy artykułów na temat prac eksponowanych na stronie głównej Archiwów jako "Dokument dnia". Pierwszym i jak dotąd jedynym zwycięzcą konkursu został artykuł ''Desegregation in the United States Marine Corps'' (''Zniesienie segregacji rasowej w piechocie morskiej USA''), do którego włączone zostało przechowywane przez Archiwa zdjęcie pierwszego afroamerykańskiego rekruta przyjętego do piechoty morskiej. Według McDevitta-Parksa, przed rozpoczęciem konkursu "kompletna historia zniesienia segregacji w amerykańskiej piechocie morskiej nie była części ekosystemu wiedzy zgromadzonej w Wikipedii. Kwestia ta nie była zupełnie ignorowana, ale informacje na ten temat były porozrzucane w kilku artykułach na pokrewne temattematy. Nie było natomiast artykułu skupiającego się w całości na tym zagadnieniu".
 
Stanowisko wikipedysty-rezydenta zostało umiejscowione w zespole archiwów ds. mediów społecznościowych, który z kolei należy do działuDziału OtwartegoOtwartej RząduAdministracji w ramach służb informacyjnych Archiwów. Ma to związek z faktem, iż do zadań tej instytucji należy upowszechnianie posiadanych zasobów wśród możliwie jak najszerszej publiczności. Staż trwa od połowy maja do końca sierpnia i obejmuje pracę przez 40 godzin w tygodniu.
 
== Wywiad ==
Linia 20 ⟶ 21:
{{Pyt|Wikinews: Jak bliskie były związki Archiwów Narodowych z Wikipedią przed rozpoczęciem Twojego stażu?}}
 
'''Dominic McDevitt-Parks''': Nie było żadnych oficjalnych związków, chociaż stosunek Archiwów Narodowych do Wikipedii od dawna był wspierający. Na przykład na początku tego roku Archiwa zorganizowały w swojej waszyngtońskiej siedzibie specjalne spotkanie poświęcone dziesięcioleciu Wikipedii. Główny Archiwista USA, David Ferriero, ma niezwykle przyjazny stosunek do Wikipedii, podobnie jak wiele osób spośród personelu Archiwów. Ferriero napisał wkrótce po obchodach dziesięciolecia: "Jako szef agencji rządowej, chciałbym aby nasz personel nauczył się więcej na temat istoty i kultury Wikipedii oraz możliwych sposobów udzielenia jejej wsparcia". Napisał także list do Fundacji Wikimedia, w którym zaoferował pomoc w organizacji Wikimanii 2012 w Waszyngtonie. Wygląda na to, że nie jest to relacja, która zakończy się tego lata (po zakończeniu stażu).
 
{{CytatLewy|Wikipedia jest pierwszym i często jedynym miejscem, w którym internauci szukają informacji na temat zagadnień i zasobów, w których specjalizują się takie instytucje. Nie ma więc lepszego sposobu na udostępnienie zasobów, i co równie ważne na uczynienie ich dostrzegalnymi, niż bezpośrednie umieszczenie ich w Wikipedii.}}
 
{{Pyt|Dlaczego rozwijanie takich relacji między instytucjami w rodzaju Archiwów Narodowych a Wikipedią jest ważne?}}
Linia 28 ⟶ 31:
Ale rola projektów Wikimediów nie kończy się na docieraniu do ludzi. Tu nie chodzi tylko o bazę treści, taką jak YouTube, Flickr, Facebook, Twitter czy blogi. Wikimedia to społeczność z intelektualną misją. Ta społeczność nie tylko ułatwi znalezienie treści, ale doda do nich nową jakość. Napisze artykuły encyklopedyczne związane z zasobami instytucji kulturalnej lub na tematy, dla których te zasoby są cennym źródłem wiedzy lub ilustracją. Wikipedyści organizują, kategoryzują, a czasem nawet cyfrowo restaurują zdjęcia, przepisują i poddają korekcie źródła pisane. Robią to dla osobistej satysfakcji, niemal zawsze bez wiedzy i współpracy stosownych instytucji kulturalnych. Tysiące wikipedystów jest już zaangażowanych w swoje małe, osobiste projekciki, dla których materiały lub doświadczenie instytucji będą pomocne. Obie strony są zainteresowane dodaniem do swojej pracy wartości poprzez wzajemne partnerstwo.
 
No i wreszcie, Wikimedia są wyjątkowe wśród głównych stron internetowych zajmujących się treściami kultury, ponieważ podzielają zaangażowanie instytucji kulturalnych na rzecz otwartego dostępu i edukacji publicznej. Wikipedia jest projektem non-profit i jej jedynym celem jest tworzenie bezpłatnej, dostępnej publicznie wiedzy. Wszystkie treści tworzone specjalnie dla Wikimediów są publikowane na wolnych licencjach, dzięki czemu mogą być szeroko rozpowszechniane bez pozwoleń i opłat. W gruncie rzeczy to zaangażowanie na rzecz wolności informacji jest tak silne, iż często Wikimedia nie mogą zaakceptować prac nawet części instytucji kulturalnych, które w jakiś sposób ograniczają użycie tych zasobów (np. wykluczając tworzenie dzieł pochodnych lub użytek komercyjny). Uczynienie instytucji naprawdę wolnymi i kompatybilnymi z Wikipedią jest zresztą jednym z zadań wikipedystów-rezydentów. Wikipedia jest nie tylko witryną do prezentowania naszego dziedzictwa kulturalnegokulturowego, jest też aktywnym sojusznikiem wszystkich instytucji, które chcą to robić.
 
{{Pyt|Jakie aspekty goszczenia u siebie wikipedysty-rezydenta są najbardziej wartościowe dla Archiwów Narodowych? Jaka Twoim zdaniem jest największa korzyść, którą instytucja kulturalna może odnieść z angażowania się w działalność społeczności Wikipedii?}}
Linia 40 ⟶ 43:
{{Pyt|Czy widzisz jeszcze jakieś inne możliwości, poza Wikimediami, z których Archiwa Narodowy powinny skorzystać?}}
 
Zadanie katalogowania, opisywania, digitalizowania i transkrypcji całego zasobu archiwalnego Archiwów Narodowych jest nie do zrealizowania przy użyciu samych tradycyjnych metod i przy tradycyjnych ograniczeniach budżetowych. Instytucje kulturalne muszą zaangażować zainteresowanych obywateli jako aktywnych partnerów w zachowywaniu dziedzictwa kulturalnegokulturowego, a nie ograniczać ich rolę do konsumentów. Praca z Wikimediami stanowi istotny aspekt tego nowego sposobu myślenia, ale jest wiele zaprzyjaźnionych projektów nadających się na dobrych partnerów. Mam tu na myśli projekty społecznościowego skanowania i transkrypcji, w co Archiwa już się angażują, a także inne wyspecjalizowane grupy zajmujące się cyfrową historią czy konkretnymi obszarami tematycznymi. ▼
 
▲Zadanie katalogowania, opisywania, digitalizowania i transkrypcji całego zasobu archiwalnego Archiwów Narodowych jest nie do zrealizowania przy użyciu samych tradycyjnych metod i przy tradycyjnych ograniczeniach budżetowych. Instytucje kulturalne muszą zaangażować zainteresowanych obywateli jako aktywnych partnerów w zachowywaniu dziedzictwa kulturalnego, a nie ograniczać ich rolę do konsumentów. Praca z Wikimediami stanowi istotny aspekt tego nowego sposobu myślenia, ale jest wiele zaprzyjaźnionych projektów nadających się na dobrych partnerów. Mam tu na myśli projekty społecznościowego skanowania i transkrypcji, w co Archiwa już się angażują, a także inne wyspecjalizowane grupy zajmujące się cyfrową historią czy konkretnymi obszarami tematycznymi.
 
{{Pyt|Na ile Twoje doświadczenia - zarówno z Wikipedii, jak i te wyniesione z uczelni - przygotowały Cię do tej pracy?}}
Linia 49 ⟶ 51:
{{Pyt|Przepracowałeś w Archiwach Narodowych już kilka tygodni, czy przez ten czas Twoje spojrzenie na tę instytucje lub na Wikipedię uległo jakimś zmianom?}}
 
Tak naprawdę nie wiedziałem, czego się tutaj spodziewać. Wszyscy pracownicy przyjęli mnie bardzo ciepło i z gotowością do współpracy, co było dla mnie wielką ulgą. Prawdziwym zadaniem było określenie czym mogę się zająć i jak najlepiej mogę wykorzystać ten czas. Większość zasobów Archiwów Narodowych nie jest zdygitalizowana, a całkiem możliwe, że nawet nie jest do końca skatalogowana na poziomie pojedynczych dokumentów. W tej grupie z pewnością znajdują się też pewne materiały, które wikipedyści chcieliby wykorzystać w swoich projektach, ale zobaczymy jeszcze jak wiele będę w stanie z tym zrobić w czasie jednego lata. Chciałbym załadować jak najwięcej zdygitalizowanych już materiałów na Wikimedia Commons, ale pomijając nawet bariery techniczne z jakimi Commons borykają się w kwestii masowego ładowania plików, barierą jest również sytuacja z plikami skanów, jaka panuje w samych Archiwach. Często są one ponazywane w sposób mylący, trudne do odnalezienia lub niekompletne. Zacząłem od załadowania ważnej części fotografii Ansela Adamsa, ale okazuje się, że na razie zerwałem z drzewa tylko najniżej rosnący owoc.
 
{{Pyt|Jakie wyzwania spodziewasz się napotkać w swojej pracy?}}
 
Prawdziwe wyzwania dotyczą organizacji, zarówno dokumentów, o czym już mówiłem, jak i ludzi. Jednym z wyzwań jest to, że musimy skłonić wikipedystów do zaangażowania się w projekt w bardzo poważny sposób. To jest dla nas jako dla projektu niesamowita szansa, ale wymaga wyjątkowego wysiłku społeczności, abyśmy mogli w pełni z niej skorzystać. Potrzebujemy ochotników do oznaczania artykułów, do kategoryzowania multimediów, do pomocy przy szablonach i technikaliach, do pisania artykułów na powiązane tematy, do przepisywania i sprawdzania tekstów, do ilustrowania artykułów, do cyfrowej obróbki starych zdjęć (restauracji), i tak dalej. Ja mogę służyć jako łącznik między Archiwami Narodowymi a Wikimediami, ale to zdecydowanie nie wystarczy, aby ten projekt współpracy odniósł sukces. Obecnie tworzę na Wiki strony w przestrzeni wikiprojektu, mające stanowić zachęcającą i pomocną infrastrukturę, która posłuży jako podstawa dla tego wysiłku. Nie rozwijają się one jednak w sposób organiczny, jak większość projektów Wikimediów. Z pomocą różnych specjalistów od szablonów i kodu stworzyłem je w ciągu ostatnich kilku tygodni, ale potrzebujemy uczestników, którzy przyłączą się i uznają te narzędzia za własne. Dopiero wtedy to wszystko naprawdę ruszy.▼
The real challenges are about organization, both of documents—as I mentioned—and of people.
 
{{CytatPrawy|Archiwa Narodowe nie dlatego są zainteresowane współpracą z Wikipedią, aby pracować wyłącznie na rzecz społeczności tego projektu, lecz aby uczynić Wikipedię platformą umożliwiającą szerokiemu spektrum osób aktywny udział w zachowaniu i interpretacji ich własnego dziedzictwa kulturowego.}}
One of the biggest challenges is that we need Wikimedians to get on board with the project in a big way. This is an incredible opportunity for us as a project, but it requires a special community effort to take full advantage of it. We need volunteers to tag articles, to categorize media, to help with templates and coding tools, to write related article content, to transcribe and proofread texts, to add new images to articles, to digitally restore images, and so on. I can personally serve as the point of contact between the National Archives and Wikimedia, but it needs to be much more than that to be a successful project. At this point, the project spaces I am creating on-wiki are my attempt to create an inviting and useful infrastructure to serve as a hub for this effort, but they are not organically grown like most Wikimedia projects. I, and various helpers with templates and coding, have magicked them into existence in the last few weeks. They need participants to sign up and adopt them as their own so we can really get the ball rolling.
 
{{Pyt|W styczniu ''The New York Times'' napisał, że mniej niż 15% edytorów Wikipedii to kobiety. W artykule podniesione zostały obawy, że ta dysproporcja płci odbija się na doborze tematów, jakie są opisywane w Wikipedii. W jaki sposób ten problem wiąże się z Twoimi własnymi wysiłkami na rzecz organizowania społeczności i co zamierzasz w tej sprawie zrobić?}}
▲Prawdziwe wyzwania dotyczą organizacji, zarówno dokumentów, o czym już mówiłem, jak i ludzi. Jednym z wyzwań jest to, że musimy skłonić wikipedystów do zaangażowania się w projekt w bardzo poważny sposób. To jest dla nas jako dla projektu niesamowita szansa, ale wymaga wyjątkowego wysiłku społeczności, abyśmy mogli w pełni z niej skorzystać. Potrzebujemy ochotników do oznaczania artykułów, do kategoryzowania multimediów, do pomocy przy szablonach i technikaliach, do pisania artykułów na powiązane tematy, do przepisywania i sprawdzania tekstów, do ilustrowania artykułów, do cyfrowej obróbki starych zdjęć (restauracji), i tak dalej. Ja mogę służyć jako łącznik między Archiwami Narodowymi a Wikimediami, ale to zdecydowanie nie wystarczy, aby ten projekt współpracy odniósł sukces. Obecnie tworzę na Wiki strony w przestrzeni wikiprojektu, mające stanowić zachęcającą i pomocną infrastrukturę, która posłuży jako podstawa dla tego wysiłku. Nie rozwijają się one jednak w sposób organiczny, jak większość projektów Wikimediów. Z pomocą różnych specjalistów od szablonów i kodu stworzyłem je w ciągu ostatnich kilku tygodni, ale potrzebujemy uczestników, którzy przyłączą się i uznają te narzędzia za własne. Dopiero wtedy to wszystko naprawdę ruszy.
 
Jest to zagadnienie bardzo bliskie mojemu sercu. Na marginesie dodam, iż byłem, i wrócę do tego w przyszłości, ambasadorem Wikipedii na kampusie uczelni tylko dla kobiet, i było to wspaniałe doświadczenie. Problem nie ogranicza się tylko do nierównowagi płci, chodzi o stworzenie społeczności oddającej różnorodność środowisk, punktów widzenia i osobowości. Ci spośród nas, którzy tak jak ja zajmują się humanistyką, również czasami mogą czuć się w Wikipedii mniejszością, co jest zresztą do przewidzenia w kulturze zdominowanej przez mężczyzn. Jest wiele do poprawienia, jeśli chodzi o artykuły Wikipedii na temat historii kobiet, podobnie jak historii mniejszości oraz ludów spoza świata zachodniego. Archiwa Narodowe mają niesamowite materiały dotyczące tych tematów. Jedną z rzeczy, które chciałbym osiągnąć w Archiwach Narodowych, jest wpłynięcie na ich istniejącą grupę wolontariuszy i ukierunkowanie jej na działania związane z obecnością Archiwów w projektach Wikimediów. Archiwa Narodowe są instytucją ogólnokrajową, posiadającą różne jednostki w całym kraju, w tym biblioteki prezydenckie, co stwarza szerokie pole do działania dla rozmaitych lokalnych społeczności wolontariuszy. Instytucje takie jak Archiwa dysponują wolontariuszami chcącymi pomóc w bliskich im sprawach, ale nie są to osoby, które w innym wypadku zaangażowałyby się w Wikipedię. Prawdopodobnie struktura demograficzna tych grup jest zupełnie inna niż Wikipedii. Mogę zapewnić, że społeczność skupiona wokół archiwów i bibliotek w żadnym razie nie jest zdominowana przez mężczyzn. Archiwa Narodowe nie dlatego są zainteresowane współpracą z Wikipedią, aby pracować wyłącznie na rzecz społeczności tego projektu, lecz aby uczynić Wikipedię platformą umożliwiającą szerokiemu spektrum osób aktywny udział w zachowaniu i interpretacji ich własnego dziedzictwa kulturowego. Te plany wiążą się także ze zorganizowaniem stosownej grupy wikipedystów witających i uczących takich nowych edytorów.
 
{{Pyt|Co sprawiło, że wybrałeś właśnie ten staż spośród wszystkich innych możliwości podjęcia pracy, jakie przed Tobą stały?}}
 
Jestem wieloletnim, obsesyjnym wikipedystą i zarazem pasjonatem historii, który kształci się, aby zostać archiwistą. Każdy aspekt tej szansy wydał się atrakcyjny natychmiast, gdy tylko się o niej dowiedziałem.
 
== Źródła ==
{{Wywiad autorski}}
{{En-wikinews|Wikinews interviews US National Archives Wikipedian in Residence}}
 
[[Kategoria:Wikimedia]]
[[Kategoria:USA]]
[[Kategoria:Wywiady]]
 
[[en:Wikinews interviews US National Archives Wikipedian in Residence]]
Źródło: „https://pl.wikinews.org/wiki/2011-07-12:_Wikimedia_to_społeczność_z_intelektualną_misją_-_wywiad_z_wikipedystą-rezydentem_z_Archiwów_Narodowych_USA”