2012-03-05: Kongres Wolności Internetu 2012: relacja z wydarzenia: Różnice pomiędzy wersjami

 

'''W Warszawie, w Centrum Kopernik odbył się „Kongres Wolności Internetu”. Była to impreza zorganizowana przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. Zaproszonych na nią było ok. 100 przedstawicieli organizacji pozarządowych związanych z internetem, przedstawiciele organizacji zarządzania prawami autorskimi, przedstawiciele mediów i wydawców oraz grupa urzędników państwowych, w tym główny organizator – minister Michał Boni.'''

 

Kongres rozpoczął się wystąpieniem wprowadzającym min. Boniego. Przedstawił w nim. m.in. wykres obrazujący zależność form dostępu do kultury zależnie od wieku – z którego wynikło, że 15-18-latkowie korzystają z tradycyjnych źródeł dostępu (teatr, kino, TV, książki) w mniej niż 1/4 części i w ponad połowie z bezpłatnie dostępnych treści w internecie. Po tym wystąpieniu Jarosław Lipszyc – trochę poza programem, przedstawił krótko swój konkurs na najlepszy tekst z zakresu zmian w prawie autorskim<ref>[http://www.indiegogo.com/Future-of-Copyright Future of Copyright Contest, Indeegogo]</ref>.

 

Po przerwie miały miejsce dwie równoległe sesje tzw. warsztatowe – jedna dotyczące ACTA i proponowanych zmian w prawie autorskim i druga dotyczą przemian społecznych wywoływanych przez internet o roboczej nazwie „dzieci sieci i pokolenie filmu po 20:00”. Sesja dotycząca prawa cieszyła się znacznie większym zainteresowaniem niż druga – uczestniczyło w niej ok 70 osób. Niestety szybko się okazało, że w tak licznej grupie trudno było przeprowadzić jakieś rzeczywiste warsztaty i zamiast tego miał miejsce raczej panel dyskusyjny, w którym każda z osób, która zdołała dojść do głosu przedstawiała swój punkt widzenia na temat zmian w prawie autorskim. Przedstawiciele tradycyjnych mediów, wydawców i organizacji zarządzania prawami autorskimi głosili swoje tezy o konieczność zwalczania piractwa, zapewnienia twórcom godziwego życia i brak wiary w modele biznesowe oparte na otwartych treściach, natomiast przedstawiciele organizacji pozarządowych wskazywali na to, że tradycyjny model prawno-autorski i zarabiania na monopolu prawnoautorskim jest na dłuższą metę skazany na porażkę i należy go dostosować do istniejącej sytuacji społecznej i technicznej. Jarosław Lipszyc powtórzył tu znane z jego wcześniejszych publikacji tezy o konieczności zdania przez system prawny testu „Zosi” i testu „Wikipedii”<ref>[http://lipszyc.pl/2012/02/06/test-zosi-i-test-wikipedii/ Test Zosi i test Wikipedii]</ref>, zaś znany bloger MJ Minakowski opowiedział historyjkę, w której przedstawił współczesnych wydawców i organizacje zarządzania prawami autorskimi jako „celników” i "nierządnice", którzy nie wnoszą nic pozytywnego do kultury a jedynie tworzą sztuczne bramki do pobierania myta<ref>[http://minakowski.tek24.pl/1341,celnicy-nierzadnice-i-inne-zaiks-y "Celnicy, nierządnice i inne ZAiKS-y", blog MJ Minakowskiego]</ref>. Przez dyskusję przewijało się wiele wątków – począwszy od postulatów skrócenia okresu ochrony praw majątkowych, przez poszerzenie dozwolonego użytku legalizujące praktyki remiksu w serwisach społecznościowych, po poszerzenie domeny publicznej o utwory będące własnością skarbu państwa.

 

Druga, popołudniowa część spotkania zaczęła się od dwóch równoległych „warsztatów” - pierwszy dotyczący „Demokracji 2.0”, czyli oczekiwań i praktyk konsultacyjnych w dobie internetu i drugi, dotyczący nowych modeli biznesowych dystrybucji twórczości i konieczności dostosowania prawa do tych modeli. Ponownie drugi z paneli cieszył się znacznie większym zainteresowaniem. W pierwszym panelu kilkanaście osób przedstawiło swoje doświadczenia w kontaktach z instytucjami rządowymi i swoimi oczekiwaniami w zakresie tego jak rząd powinien organizować konsultacje. Oprócz tego przedstawiano różnego rodzaju pomysły na „ubezpośrednienie demokracji” za pomocą bądź to łatwiejszej procedury organizacji referendów (organizatorzy akcji zgromadzenia pół miliona podpisów pod wnioskiem o referendum w sprawie odrzucenia ACTA), bądź to za pomocą nałożenia na instytucje państwowe obowiązku ustosunkowywania się do zgłaszanych społecznościowo propozycji zmian legislacyjnych (Katarzyna Szymielewicz z Fundacji Panoptykon). Dłuższe wystąpienie miał aktualny Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Wojciech Rafał Wiewiórowski, który wskazał na zagrożenia wynikające z nazbyt bezpośrednich form demokracji – takich jak niemożność przeprowadzania koniecznych zmian, na które nie ma społecznego przyzwolenia, czy ryzyko sparaliżowania państwa ciągłymi referendami w sprawach drugorzędnych. Dyskutowano też obszernie nad detalami technicznymi dostępu do informacji publicznej (duże rozproszenie BIP-ów, ich mała przejrzystość) oraz ewentualnych sposobów przeprowadzania konsultacji on-line.

 

Na ostatnią część obrad składało się krótkie sprawozdanie wniosków (a raczej w sumie ich braku) z sesji „warsztatowych” a następnie zdalne, Skype'owe wystąpienie Anthony’ego Williamsa, autora „Wikinomii”, na temat zmian społeczno-gospodarczych wywołanych przez internetowe „pospolite ruszenie” anonimowych twórców z Wikipedią jako sztandarowym przykładem sukcesu. Ostatnim akordem obrad było podsumowanie w wykonaniu ministra Boniego i trzech wiceministrów. Boni oznajmił, że w ramach dalszych konsultacji rząd zamierza podzielić tematykę dotyczącą internetu na 11 obszarów roboczych<ref>[http://mac.gov.pl/dzialania/11-tematow-do-dalszej-pracy-czyli-podsumowanie-pierwszego-dnia-obrad-kongresu-wolnosci-w-internecie/ 11 tematów do dalszej pracy, czyli podsumowanie pierwszego dnia obrad Kongresu Wolności w Internecie, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji]</ref>, z których dla projektów Wikimedia szczególnie interesujące mogą być: stworzenie nowego systemu dostępu do rządowych baz danych, poszerzenie domeny publicznej o twórczość opłacaną przez podatników, oraz kwestia zasad ochrony i udostępniania danych osobowych, w tym tzw. prawa do zapomnienia. Wiceminister sprawiedliwości oświadczył, że wiele z zaproponowanych zmian w prawie autorskim jest nawet ciekawych, ale prawdopodobnie nie do zrealizowania w związku z tym, że Polska jest związana umowami międzynarodowymi (konwencja Berneńska, TRIPS, dyrektywy UE itd.), zaś pozostali wiceministrowie wyrażali umiarkowany optymizm z zaznaczeniem, że teraz przed nami jest długa droga. Igor Ostrowski wspomniał o koncepcji stworzenia "Ustawy o Otwartych Zasobach Wiedzy", która ma w szczególny sposób chronić tego rodzaju zasoby. Na koniec Michał Boni zaapelował do uczestników strony społecznej, aby się nie ograniczali tylko do opozycji wobec rządu i protestów, ale też próbowali się włączać w działania pozytywne, nawet jeśli z przyczyn ideologicznych nie lubią aktualnej ekipy rządzącej.

 

 

{{przypisy}}