2010-08-28: Będziemy mieli w kulturze sytuację podobną do średniowiecznej – wywiad z Umbertem Eco: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
c.d. tłumaczenia
c.d. tłumaczenia
Linia 124:
'''Eco''': Oczywiście.[[:en:w:Accademia del Cimento|Accademia del Cimento]] zaczęła jako pierwsza! I to bez internetu (śmiech).
 
{{W@H Domandapyt|Aubrey}}''ButAle nowteraz theskala scalejest is differentinna.''}}
 
'''Eco''': FirstNajpierw therebyło ich waskilku awe few of them in FlorenceFlorencji, thenpotem akilku fewwięcej more at the [[w:Royal Society|Royal Society]]; now, it'steraz ajest crowdtłum.
 
{{pyt|Aubrey}}''Tłum, który może współpracować z Tajami lub Amerykanami, w sposób zsynchronizowany lub niezsynchronizowany, we "wszechobecnym miejscu", jakim jest internet. Możliwości są inne.'' Wracając do wcześniejszego wątku, w Wikipedii możemy również zaobserwować różnice kulturowe między artykułami na temat technologii, nauki, matematyki, fizyki a artykułami z nauk humanistycznych. Tak jest w Wikipedii. Na podobnej zasadzie, w społecznościach akademickich występują różne impulsy do współpracy. W "miękkich" naukach, "autorstwo", autorytatywność, a nawet interpretacja mają większe znaczenie.''
{{W@H Domanda|''A crowd that can collaborate with Thai people, with American people, in a synchronous or asynchronous way, in an ''ubiquitous'' place like the internet. The possiblities are different.
 
'''Eco''': Ze samej ich istoty, w miękkich naukach jest znacznie mniej impulsów do współpracy. Jest dużo większe zainteresowanie, aby być główną postacią idei, a nie tylko jej przekaźnikiem. To na pewno. [W twardych naukach] naukowiec jest przyzwyczajony, iż nie wspomina się o nim, chociaż wie, że prowadzi badania o fundamentalnym znaczeniu. W miękkich naukach tak dzieje się tylko z wykorzystywanym studentem, którego wysyła się do zbierania danych, które profesor podpisze i skorzysta na nich. To stara historia i nie ma od tego ucieczki.
''Back to the previous point, in Wikipedia also we can notice a cultural difference between the articles about technology, science, maths, physiscs and the articles about humanistic topics. Humanistic articles are much less (phylosophy, hystory, literature). ''
 
{{pyt|Aubrey}}''Byłoby ważne, abyśmy zrozumieli, czy jest to naturalne, czy też mamy do czynienia z konsekwencją o charakterze kulturowym. Czy podejście humanistyki naprawdę może się zmienić?''}}
''This in Wikipedia. Within the academic communities, in a similar way, there's a different impulse to the collaboration. In the "soft" sciences, the ''authorship'', the authoritativeness and even the interpretation, matter more.''}}
 
'''Eco''': Nie sądzę. Proszę pomyśleć o starożytnej Grecji. Platon i Arytoteles, będąc w relacji nauczyciela i ucznia, rozwinęli dwie przeciwstawne filozofie. Z drugiej strony, pojawił się Euklides i wciąż jest przedmiotem dyskusji, jego [[:pl:w:postulat Euklidesa|postulat]] przetrwał dwa tysiące lat.
'''Eco''': For what are soft sciences, there is absolutely less impulse to collaboration.
There is much more interest to be the main character of an idea, than being just a "water carrier".
 
{{pyt|Aubrey}}''A więc jest to kwestia naturalna. Czy tak?''
That's for sure. A scientist in these cases is used to not being mentioned and to know that however is carrying forward a fundamental research.
In soft sciences, this happens only to the exploited student who is sent to gather data that the professor will sign and profit by.
 
'''Eco''': Nauka rozumiana jako angielskie ''science'' [nauki ścisłe i przyrodnicze] jest kumulatywno-destrukcyjna, przechowuje to, czego potrzebuje, a wyrzuca to, co nie jest potrzebne. Humanistyka jest całkowicie kumulatywna, niczego nie wyrzuca; w zasadzie, ciągle powraca do przeszłości.
That's an old story, there's no escape from that...
 
Z drugiej strony, w pewnym sensie jest totalnie destrukcyjna. Jak powiedział Maritain, a przywołuje to Kartezjusz, "filozof jest nowicjuszem w Absolucie". Dla Kartezjusza wszystko co twierdziła wcześniejsza filozofia jest fałszem. Gdyby matematyk tak pomyślał, to byłby koniec matematyki.
{{W@H Domanda|''It would be important to understand it this is a "natural" or cultural consequence. Could this Humanities approach really change?''}}
 
'''Eco''': I don't believe so. Think about ancient Greece. Plato and Aristotle, being one the other's disciple, developed two opposite philosophies. On the other hand, Euclid came and it is still discussed, his [[w:Parallel postulate|fifth postulate]] survived for two thousand years.
 
{{W@H Domanda|'' Thus it's a natural issue. Right?''}}
 
'''Eco''': Science is cumulative-destructive, it stores what it needs and throw away what it doesn't require.
Humanities are totally cumulative, they don't throw away anything: in fact, there is always a return to the past.
 
On the other hand, they are totally destructive in the way, as Maritain stated regarding to Descartes, "a philosopher is a novice in the Absolute".
For Descartes, everything that philosophy stated before him was false. If a mathematician did that, it would be the end of mathematics.
 
=== ===
{{pyt|Aubrey}}''Wracając do tematu "wysoce społecznościowych" projektów, gdzie mamy do czynienia ze "społeczościowym pisaniem", co pan sądzi o kwestii autorstwa, o uznawaniu własności intelektualnej. W projektach opartych na wolontariuszach, takich jak Wikipedia, problem ten ma mniejsze znaczenie, ale mając na uwadze, iż świat nauki zmierza w stronę szerszej i bardziej intensywnej współpracy (i dotyczy to także humanistyki, choć tam dzieje się to wolniej), musimy zmierzyć się z fundamentalną kwestią kwestią prawa autorskiego. W Wikipedii zostało to rozwiązane poprzez przyjęcie wolnych licencji, pomaga także kultura ksywek czy też braku nazwisk. Istniejąca w świecie naukowym kultura nazwisk, związane z tak ważnymi kwestiami jak osobista kariera, prowadzi nas do złożonego zagadnienia uznawania własności intelektualnej''/
{{W@H Domanda|''Back to the theme of the "strongly collaborative" projects, where there's a ''collaborative editing'', what do you think of the authorship, of recognizing the intellectual property?
 
''In volunteer-based projects like Wikipedia, the problem matters less, but given that the scientific world is moving toward a more and more intense collaboration (and the humanistic world as well, although more slowly) we have to face the fundamental question of the ''copyright''. ''
 
''In Wikipedia it's been solved by adopting free licenses, and the culture of the nicknames - or no names - helps; in the academic and scientific world the culture of the name, related to important things such as a personal career, leads us to a complex problem of recognition of the intellectual property. ''}}
 
'''Eco''': To jest z pewnością coraz bardziej widoczne, również w świecie książek. Sądzę, że w ciągu pięćdziesięciu lat dojdzie do bardzo głębokiego przeobrażenia. Będziemy najprawdopodobniej mieli w kulturze sytuację podobna do średniowiecznej, gdzie powstawały liczne komentarze i zatracało się autorstwo. Potem, począwszy od epoki romantyzmu, autorstwo stawało się coraz ważniejsze.
'''Eco''': This is certainly coming out, also in the world of books; I think that in 50 years we'll have a very deep mutation. We'll probably have a cultural situation similar to the one in the Middle Ages, where comments and comments were produced, and the authoriality was lost. Then, from the Romanticism on, the authoriality became excessive.
 
Ale nie jestem w stanie powiedzieć, w którym momencie możemy uzyskać całkowitą anonimowość. Chociaż może wyglądać demokratycznie, całkowita anonimowość daje wrażenie, że istnieje tylko jedna prawda. Czy dojdziemy w przyszłości do momentu, gdy w pewnych artykułach (oczywiście nie w tym na temat twierdzenia Pitagorasa) znajdzie się otwarta sekcja "Konflikty", gdzie - podpisane - pojawiać się będą różne, przeciwstawne tezy?
But I cannot say up to which point we can reach a total anonymity. Although it can look democratic, the total anonymity gives the idea that just one and only thruth exists. Can we have a moment in a future where Wikipedia itself, on certain articles (not the one about the pitagoric table, of course), can open sections called "Conflicts" where - signed - can appear different thesis in opposition?
 
Pomimo ciągłej obecności zaprzeczających szaleńców, jesteśmy pewni, że Napoleon zmarł na Wyspie Świętej Heleny. To, czy papież [[:pl:w:Pius XII|Pius XII]] zachował się właściwie w czasie holokaustu, jest już kwestią otwartą. Co robi Wikipedia? Mówi, że Pius XII zrobił za mało (irytując miliony katolików)? Mówi, że zachował się właściwie (irytując miliony nie wierzących)? Czy też tworzy suplement, w którym grono autorów, każdy przyjmując odpowiedzialność za swoje słowa, wyjaśnia w dwudziestu wierszach odmienne interpretacje?
In spite of the always present denying madman, we're certain that Napoleon died in Saint Helens. That [[:w:Pope Pius XII|Pius XII]] did the right thing during the [[:w:The Holocaust|Holocaust]], it's an open debate. What does Wikipedia do? It says that Pius XII did not enough (irritating millions of catholics)? It says he did (irritating millions of non-believers)? Or does it open an appendix in which a series of authors, each assuming responsibility for their words, expose in twenty rows the conflict of interpretation?
 
=== ===
{{W@H Domandapyt|Aubrey}}''(UnfortunatelyNiestety, withoutnie themając internetw wetej cannotchwili checkdostępu thedo articleinternetu aboutnie Piusmożemy XIIsprawdzić artykułu ando thePiusie Holocaust),XII Wikipediai holokauście, thatjednak isWikipedia followingkieruje thesię principlezasadą ofneutralnego thepunktu ''neutralwidzenia, pointktóry ofnie view'', which isjest nottożsamy thez truthprawdą, butlecz anoznacza unbiasedobiektywny pointpunkt ofwidzenia, viewktóry thatzawsze canmoże alwaysbyć bejeszcze perfectioned,udoskonalony. usuallyStąd publishespublikuje azwykle versionwersje ofartykułu anzawierające articlerównież thatkrytykę includestej thewłaśnie critics to that versionwersji.'' Following a principle of ''synthesis'' there are - unsigned - sections that might embody what you just said. As example, the [[:w:Silvio Berlusconi|page about Silvio Berlusconi]] is problematic.''}}
 
'''Eco''': I never went to see it.