Poseł Wojciech Szarama złożył interpelację poselską w sprawie braku obecności przedstawicieli Polski w trybunale arbitrażowym, który ma decydować o zwrocie dzieł sztuki zagrabionych przez Niemców podczas II wojny światowej

sobota, 25 stycznia 2025

16 stycznia 2025 roku poseł na Sejm RP X kadencji Wojciech Szarama złożył interpelację poselską adresowaną do ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanny Wróblewskiej w sprawie braku obecności przedstawicieli Polski w trybunale arbitrażowym, który ma decydować o zwrocie dzieł sztuki zagrabionych przez Niemców podczas II wojny światowej. Interpelacja, o której mowa, nosi numer 7450.

Treść

W ostatnich dniach w przestrzeni publicznej pojawiła się informacja, iż w Niemczech ma zostać utworzony specjalny trybunał arbitrażowy, który ma decydować o zwrocie zagrabionych przez Niemców podczas II wojny światowej dzieł sztuki. „Zreformowana” ma zostać także procedura zwrotu. Trybunał arbitrażowy ma być powoływany wspólnie przez rząd federalny, kraje związkowe, władze lokalne wraz z przedstawicielami ofiar i ich potomków, Konferencję Roszczeń Żydowskich i Centralną Radę Żydów w Niemczech. Obecności w tym gremium przedstawicieli Polski, jako ofiary niemieckiej grabieży dzieł sztuki, nie przewidziano. W tym kontekście przypomnieć należy, iż według szacunków zawartych w „Raporcie o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej”, straty Polski w zakresie dóbr kultury i sztuk, to ponad 19 miliardów złotych.

Wśród dzieł sztuki i przedmiotów wywiezionych z ziem polskich przez Niemców w latach 1939-1945 wymienia się około:

- 2,8 tys. obrazów autorstwa malarzy europejskich, - 11 tys. obrazów malarzy polskich, - 1,4 tys. rzeźb, - 15 mln książek z różnych okresów, - 75 tys. rękopisów, - 22 tys. starodruków, - 25 tys. zabytkowych map, - 300 tys. grafik, - 50 tys. rękopisów muzealnych, - 26 tys. bibliotek szkolnych, - 4,5 tys. bibliotek oświatowych, - 1 tys. bibliotek naukowych (łączne straty bibliotek to około 22 mln woluminów), - 5 tys. dzwonów kościelnych, - wiele innych przedmiotów, których wartość pozostaje nieznana.

Jak informuje serwis „Deutsche Welle”, nowe przepisy zostały pozytywnie zaopiniowane oraz zatwierdzone przez rząd Olafa Scholza.

Reasumując powyższe, proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Jakie jest stanowisko Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w tej sprawie? 2. Czy strona niemiecka informowała Polskę o planowanej decyzji lub też konsultowała z Polską jej podjęcie? Jeśli tak, to jakie było stanowisko Polski? 3. Czy rząd Polski ma zamiar zabiegać o udział przedstawicieli naszego kraju w powoływanym trybunale arbitrażowym?

Z poważaniem

Wojciech Szarama

Poseł na Sejm RP

Źródła

Wojciech Szarama – Interpelacja nr 7450 – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji, 16 stycznia 2025