2014-09-03: Koncert "Kwartetu Czterech Kultur" - ważne wydarzenie muzyczne z okazji 70. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Getto

środa, 3 września 2014

Centrum Dialogu im. Marka Edelmana wraz z Filharmonią Łódzka im. Artura Rubinsteina w ramach obchodów 70. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Getto zorganizowały 29 sierpnia 2014 r. koncert Kwartetu Czterech Kultur z Orkiestrą Smyczkową i Chórem Łódzkiej Filharmonii, w siedzibie Filharmonii w Łodzi przy ul. Prezydenta Gabriela Narutowicza 20

"Kwartet Czterech Kultur" to kontynuacja projektu artystycznego działającego od 2012 r. przedstawiającego kultury muzyczne Polski, Niemiec, Rosji i Izraela – cztery kultury, cztery narody, cztery konfesje, które w XIX w. stworzyły Łódź. Wystąpiło czterech doświadczonych muzyków (Maciej Łabecki (Polska) - I skrzypce, Max Simon (Niemcy) – II skrzypce, Zvi Carmeli (Izrael) - altówka i Konstantin Manaev (Rosja) – wiolonczela) oraz Orkiestra Smyczkowa pod batutą Daniela Raiskina, głównego dyrygenta Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina i Staatsorchester Rheinische Philharmonie w Koblencji, uważanego za jednego z najbardziej wszechstronnych współczesnych dyrygentów. Orkiestrze towarzyszył Chór Mieszany Filharmonii Łódzkiej przygotowywany na tę okoliczność przez Dawida Bera.

Program koncertu niósł ideę pojednania w rozpaczy i żalu, a także ocalenia życia i trwania w pamięci. Wykonane były utwory znanych kompozytorów wyrosłych w odmiennych krajach, czasach i stylach muzycznych: Jan Sebastian Bach – Chorał „O Mensch, bewein dein Südne groß” (Opłakuj człecze, swoje wielkie winy…) BWV 622; Aleksander Tansman„Tombeau de Chopin” (nagrobek Chopina); Dymitr SzostakowiczSymfonia kameralna op. 110a dedykowana ofiarom wojny i faszyzmu. Ostatnim był utwór Sebastiana Kondratowicza„Modlitwa gettowego Żyda” do tekstu Rywy Kwiatkowskiej, zwana też krótko „Modlitwą”.

Występ Orkiestry podczas obchodów likwidacji Litzmannstadt Getto był symboliczne uosobieniem idei tolerancji, szacunku dla człowieka, współpracy pomiędzy narodami i miał podkreślić brak tych cech w odniesieniu do Żydów zamkniętych w getcie. Szczególnie wyraźnie to wybrzmiało dzięki temu, że wykonywanym utworom towarzyszyły na ogromnym ekranie wyświetlane liczne autentyczne zdjęcia z getta, pokazujące trudne życie codzienne i eksterminację jego mieszkańców w wyniku ludobójczej działalności hitlerowców w czasie rozpętanej przed 75 laty okrutnej wojny, II wojny światowej w wyniku której zginęły miliony ludzi, w tym ponad 6 milionów Polaków i Żydów.

Zupełnie nowym utworem była skomponowana przez Sebastiana Kondratowicza (łódzkiego kompozytora, artysty Chóru FŁ) specjalnie na tę rocznicę „Modlitwa gettowego Żyda” na chór i orkiestrę smyczkową zainspirowana tekstem Rywy Kwiatkowskiej pod tym samym tytułem. Prawykonanie tej kompozycji zyskało ogromne uznanie zgromadzonej licznie publiczności, w tym także Ocalałych z getta i ich rodzin. Na zakończenie publiczność urządziła owację na stojąco. W trakcie wykonywania utworu na ekranie przewijał się tekst wiersza „Modlitwa”.

Niemal równocześnie w jedynej ocalałej łódzkiej synagodze w Łodzi przy ul. Rewolucji 1905 r. łodzianie uczestniczyli w innego rodzaju wydarzeniu muzycznym: uroczystościach religijnych oraz modlitwach na rozpoczęcie szabatu. Niemal godzinne modły prowadzili dwaj kantorzy: Yaakov Motzen i Israel Rand. W synagodze zgromadziło się niemal 60 mężczyzn i podobna ilość kobiet znajdowała się – zgodnie z obyczajami żydowskimi, osobno – na balkonie na piętrze. W modłach uczestniczył także kantor łódzkiej synagogi Symcha Keller.

Fotorelacja edytuj

.